Stowarzyszenie Lektorów Rzeczypospolitej Polskiej

Stowarzyszenie Lektorów Rzeczypospolitej Polskiej (SLRP) to organizacja zrzeszająca zawodowych lektorów filmowych i telewizyjnych. Głosy lektorów SLRP od dekad towarzyszą milionom Polaków w kraju i za granicą – w filmach, serialach, dokumentach i programach – kontynuując 70-letnią tradycję polskiego „filmu z lektorem”. Profesja lektorów SLRP to unikatowa umiejętność emocjonalnego rozkodowania dzieła – w warstwie treści, obrazu i gatunku, z wykorzystaniem prozodii, idiomów, frazowania, metafor, żargonów, odniesień kulturowych i wszystkich elementów, które tworzą polski sposób odbioru narracji. To właśnie ten świadomy filtr interpretacyjny, wypracowany przez tysiące godzin pracy przed mikrofonem, sprawia, że zagraniczne produkcje stają się dla polskiego widza kompletne, zrozumiałe i angażujące.

Żyjemy w czasie zmiany cywilizacyjnej: odbiór treści przesuwa się z tekstu na głos. Język, który przez stulecia rozumieliśmy głównie poprzez pismo, coraz częściej odbieramy poprzez jego brzmienie – intonację, rytm i sposób, w jaki niesie sens. Dlatego utrwalanie jakościowego wzorca polskiej mowy staje się konieczne, ponieważ chroni ją przed ekspansją języków globalnych i przeciwdziała pauperyzacji. W tym procesie głos zawodowego lektora filmowego ma realny wpływ na to, jak polszczyzna brzmi w masowej wyobraźni – brzmienie i styl lektora to osobniczy, niezastępowalny podpis każdego z nas – znak rozpoznawczy, którego nie da się skopiować bez utraty sensu. Ponad 90% zagranicznych programów emitowanych w Polsce przez telewizje koncesjonowane oraz platformy VOD zawiera nasze głosy.

Jako SLRP posiadamy kompetencje, aby pomagać zagranicznym nadawcom, serwisom streamingowym, studiom nagrań, producentom filmów i programów zrozumieć polską tradycję „filmu z lektorem” oraz polskie standardy jakości. Wiemy — i potwierdzają to deklaracje widzów, że dobry lektor bezpośrednio przekłada się na oglądalność, bo widz chętniej zostaje przy filmie lub programie, w którym polska wersja językowa jest naturalna, zrozumiała i dopasowana kulturowo. Dotyczy to produkcji z całego świata: europejskich, azjatyckich, bliskowschodnich, amerykańskich czy latynoamerykańskich.

Wymagają one profesjonalnego formatu językowego na rynek polski — opartego na rzetelnym tłumaczeniu audiowizualnym i świadomej interpretacji lektora. Tylko ten duet gwarantuje spójny przekaz zgodny z oryginałem, co wprost realizuje cele producentów: wyższe zasięgi i większą monetyzację. Brzmienie mowy zawodowego lektora jest maksymalnie zbliżone do literackiego brzmienia języka polskiego, co zapewnia wysoki komfort odbioru, również w sytuacjach, gdy oglądanie nie jest czynnością pierwszoplanową.

Głosy i styl interpretacji lektorów SLRP codziennie docierają do milionów polskich widzów — również dlatego, że polska publiczność kulturowo preferuje filmy z lektorem. Taka forma jest nie tylko prostsza w odbiorze niż napisy, lecz także pozwala intuicyjnie śledzić treść ponieważ głos lektora scala obraz, dialog i sens. Dlatego jakość brzmienia głosu lektora, jego styl, umiejętności i doświadczenie są nie tylko dodatkiem estetycznym — to one decydują o zatrzymaniu widza oraz o zasięgach i przychodach nadawcy w Polsce.

Czym się zajmujemy?
Brzmienie i styl mowy polskiej to część naszego dziedzictwa kulturowego. Aby mogły być zachowane w mediach na najwyższym poziomie, potrzebne są nie tylko umiejętności lektora, lecz także warunki systemowe: sprawiedliwe zasady pracy, ochrona głosu jako wartości osobistej, jasno określone reguły eksploatacji oraz profesjonalne standardy współpracy. Dlatego jako SLRP działamy w kluczowych obszarach:
1
Określamy wartość usług i zasad pracy, które pozwalają utrzymać najwyższą jakość brzmienia mowy polskiej w mediach.
2
Pracujemy na rzecz równego traktowania lektorów filmowych wobec zawodów pokrewnych, w tym wprowadzenie tantiem za wielokrotne wykorzystywanie nagrań.
3
Ochrona prawna artystów głosowych przed kradzieżą tożsamości lektora filmowego, jego głosu i stylu.
4
Wypracowanie i wdrażanie jednolitych standardów umów chroniących lektorów oraz regulujących zasady eksploatacji i wynagradzania.
5
Budowanie silnej i solidarnej społeczności artystów głosowych oraz profesjonalizacja zawodu lektora, jako pełnoprawnego artysty głosowego.
Zarząd SLRP
Zarząd SLRP tworzą Paweł Bukrewicz, Alek Pawlikowski i Tomasz Kozłowicz - lektorzy filmowi, których zawodowe drogi wywodzące się z telewizji, radia i teatru, spotkały się na gruncie opracowań głosowych polskich wersji językowych. Łączą praktykę lektorską z wiedzą o brzmieniu i stylu mowy polskiej oraz ich wpływie na sposób, w jaki Polacy rozumieją i przeżywają narrację audiowizualną. Reprezentując środowisko zawodowe przed kluczowymi instytucjami państwowymi i branżowymi, Zarząd wskazuje obszary wymagające systemowego uporządkowania oraz przywrócenia wysokich standardów brzmieniowych i językowych w mediach. Celem tych działań jest wzmocnienie ciągłości kulturowej, troska o literacki wzorzec mowy polskiej, ochrona głosowej tożsamości zawodowych lektorów przed nieuprawnionym wykorzystaniem ich barwy i stylu oraz wypracowanie ram umożliwiających formalne uznanie lektora filmowego jako zawodu artystycznego - wraz z należnymi zasadami eksploatacji i wynagradzania. Te procesy Zarząd prowadzi w otwartym dialogu z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Senatem Rzeczypospolitej Polskiej, Radą Języka Polskiego, Rzecznikiem Praw Obywatelskich, Urzędem Ochrony Danych Osobowych, nadawcami koncesjonowanymi i platformami VOD, działając na rzecz stabilnego, profesjonalnego i odpowiedzialnego rynku polskich wersji językowych.
Mówimy
do
Ciebie
SLRP tworzą najpiękniejsze polskie głos lektorek i lektorów, których barwa, wrażliwość i interpretacja od lat towarzyszą milionom odbiorców. Każdy z nich wnosi własny rytm, własną emocję i własne doświadczenie, tworząc niepowtarzalne możliwości brzmienia polskiej mowy. Słychać ją każdego dnia w tysiącach polskich domów - w filmach, serialach, dokumentach i programach. To dzięki ich pracy zagraniczne produkcje zyskują nie tylko przekład językowy, lecz także emocjonalną głębię i kulturową tożsamość, która pozwala widzowi zanurzyć się w świecie oryginalnego dzieła, ale z polskim pulsem - głosem prowadzącym przez obraz. Profesjonalny lektor pozostaje „niewidoczny”, nie przeszkadza, pomaga zrozumieć, wciąga w historię. Jego zadaniem jest czytać tak, by widz mógł skupić się na treści - naturalnie, intuicyjnie i bez wysiłku. Każda interpretacja jest inna. Opiera się na wyczuciu gatunku, emocji sceny, brzmieniu dialogów i tempie narracji. Brzmienie głosu lektora istnieje tylko w relacji do obrazu i zawartych w nim emocji - brzmienie to oderwane od dzieła, traci sens. To interpretacja z ludzką wrażliwością nadaje mu wartość /// Może jest nas niewielu, ale czytamy dla bardzo wielu. Z szacunkiem dla twórców. Z troską o widza. To my. Mówimy do Ciebie. Codziennie. Od lat.
Nasi partnerzy
Zapraszamy do współpracy i wspierania
polskich lektorów filmowych!
Masz pytania?
Co daje członkostwo w Stowarzyszeniu?
Członkostwo w SLRP to dostęp do środowiska zawodowych lektorów, udział w inicjatywach branżowych, wsparcie w kwestiach prawnych i możliwość współtworzenia standardów jakości pracy głosem w Polsce.
Jak zostać profesjonalnym lektorem?
To proces, który wymaga czasu, cierpliwości i pracy nad sobą. Podstawą jest umiejętność świadomego posługiwania się głosem – nie tylko pod względem dykcji czy emisji, ale przede wszystkim rozumienia tekstu i emocji, które należy przekazać słuchaczowi.
Jak mogę nawiązać współpracę z SLRP?
Skontaktuj się z nami poprzez formularz — jako organizacja działająca społecznie rozpatrujemy wiadomości według priorytetów.
Do usłyszenia!
Skontaktuj się z nami poprzez formularz — jako organizacja działająca społecznie rozpatrujemy wiadomości według priorytetów. Dziękujemy!